تاسیس شهرهای جدید اقماری بررسی شود

یکی از راه های توسعه ی شهرهای جدید، پخش جمعیت و تاسیسات شهری به صورت اقماری است. در این طرح معمولا فعالیت های اصلی اقتصادی و تجاری در هسته مرکزی و داخلی شهر ایجاد می شود. نواحی پیرامون عهده دار اسکان قسمتی از جمعیت می شود که البته برای کاهش ترافیک و تردد می توان قسمتی از فعالیت های شهری به همراه بخشی از جمعیت به صورت اقماری در حومه شهر اصلی واقع شود.

هنگامی که شهر مرکزی بیش از حد گسترش یابد، بازدهی و کیفیتش را از دست می دهد. بنابراین شهر مرکزی باید در ابعاد تعیین شده باقی بماند. پس از تکمیل ظرفیت شهر با ایجاد امکانات جدید، شهری اقماری در مجاورت آن احداث گردد.

این ایده بیش از تمام ایده های دیگر، خصوصا در مورد توسعه های منطقه ای قابل قبول بوده و به مرحله اجرا رسیده است و در شهرهای بزرگی مانند شهر ری در تهران، فولادشهر در اصفهان، یوکوهاما ژاپن بزرگترین شهر اقماری توکیو این طرح انجام شده است البته برای شهر بجنورد نیاز به برسی و مطالعات جامع و اساسی شهرسازی دارد.

شهر بجنورد، به خاطر مرکز استان واقع شدن شهری است با رشد نامتعارف و فاقد هرگونه وابستگی به اصول شهرسازی نوین و بدون در نظر گرفتن نیازهای اولیه رفاهی، درمانی، شهرسازی و ترافیک. شهری که در دو سه دهه اخیر رشد بی حد و حصری داشته است

هوای آلوده و غبار آلود به خاطر کاسه ای بودن شهر و احداث کارشناسی نشده دو شهرک صنعتی در مسیر باد غالب و دادن مجوز سنگ شکن آنهم بدون در نظر گرفتن موقعیت جغرافیایی و واقع شدن در ظلع غربی شهر در مسیر باد غالب ، شلوغی و ترافیک شهر در هسته مرکزی و میانی شهر بوده ایم.
ظرف ۱۹ سال گذشته شاهد رشد و افزایش جمعیت شهر به خاطر مهاجرت از روستاها به بجنورد و رشد قارچ گونه در مناطق حاشیه شهر که سابقا جزو روستاهای حومه بجنورد بوده با رشد و توسعه شهر به مناطق شهری الحاق شده اند بوده ایم که این ساخت و سازهای بدون مجوز و بدون نظارت جلوی توسعه شهر بجنورد را قطع به یقیین گرفته است به طوری که تقریبا دورتادور شهر بجنورد را حصار سکونتگاهای غیر رسمی احاطه نموده است. تقریبا می توان گفت بجنورد به دلیل شرایط جغرافیایی که دارد گزینه های زیادی برای توسعه شهر و هدایت قشر متوسط به بالا به خارج از بافت مرکزی و میانی را ندارد.
در ساخت واحدهای مسکونی در طرح مسکن مهر نیز بدون در نظر گرفته شدن نیازهای اولیه مناطق مسکونی شاهد رشد چشمگیر شهر بجنورد و ادامه روند شهرسازی نامنظم این شهربوده ایم.
بزرگ شدن شهرک اقماری و خوابگاهی به مانند گلستان شهر، شهرک ولی عصر، ویلا شهر، الغدیر بدون دادن خدمات به شهرکهای مذکور در افزایش جمعیت شهر بجنورد در طول روز تاثیر بسزایی دارد که این روند به خاطر نیاز بازگشت به شهرک محل سکونت یکی از علتهای مهم ایجاد ترافیک است که به خودی خود بار ترافیکی زیادی را به مناطق مرکزی و میانی شهر منتقل می کند و اکثرا در ساعات پیک ترافیکی شاهد گره و قفل شدن ترافیک در مناطق مذکور هستیم که اگر برای این معظل چاره ای اندیشیده نشود در طی پنج سال آینده تمامی خیابانها قفل و تردد به سختی حاصل می شود.
متاسفانه شهر بجنورد دچار یک شهرسازی مرکزگرا شده است که چاره ای جز اینکه در منطقه ای مناسب شهر اقماری جدیدی برای قشر متوسط به بالای جمعیت شهر بجنورد با جدید ترین قوانین و ظوابط شهرسازی احداث شود تا دیگر نیازی نباشد که ساکنین شهر جدید برای دریافت خدمات به مرکز شهر مراجعه نمایند.
احداث این شهر جدید در بجنورد علاوه بر کاهش ترافیک، کاهش قیمت مسکن برای قشر متوسط به بالا، از لحاظ شهرسازی هم در خور و شایسته یک مرکز استان خواهد بود که مستلزم حمایت همه جانبه مسئولین و نمایندگان علی الخصوص استاندار محترم و مدیرکل راه و شهرسازی را می طلبد.

ایجاد شهرها و شهرک های اقماری جدید با جمعیت محدود و گنجایش از پیش تعیین شده به مانند پردیس واقع در شرق تهران و یا شهرهایی از این قبیل نوید از آینده ای بهتر برای همگان خواهد داشت.

ایجاد شهرهایی با اصول شهرسازی، امکانات خرید، درمانی ، رفاهی و ترافیکی به همراه رعایت اصول شهرسازی اولیه آنهم پیش از ساخت شهر؛ نوید از آینده ای امیدوار کننده برای این شهرها و شهر بجنورد می دهد.
ابوالقاسم حسینی
مدیر عامل سازمان مردم نهاد پیشرفت و توانمندسازی خراسان شمالی